«ننه مخمل» یک پیرزن روستایی غیرکلیشه ای
«ننه مخمل» یک پیرزن روستایی غیرکلیشه ای

مستند «ننه مخمل» به کارگردانی امیرحسین خلیل زاده و تهیه کنندگی مهدی مطهر در پانزدهمین جشنواره سینما حقیقت، اولین اکران خود را تجربه می کند. به بهانه نمایش این مستند در سینما حقیقت، نگاهی داریم به این اثر… .
مستند با نماهایی از طبیعت بکر، خانه های روستایی و پیرزنی در حال سیب چیدن شروع می شود. زن سوار بر الاغ از میان کوچه های روستا می گذرد و داخل خانه ی ساده اش می شود. تا این جا همه چیز بر روال فیلم هایی است که مفهوم روستا را با امر بکر، معصومیت و اصالت پیوند زده اند، اما یک باره تلفن پیرزن زنگ می خورد و گفتگویی شروع می شود که کلیشه های رایج را درهم می شکند. پیرزن روستایی مکالمه ای را درباره خرید یک زمین شروع می کند.
پیرزن رو به دوربین خودش را معرفی کند، مخمل زنی شصت سه ساله که هفت بچه دارد و تمام این سال ها با خیاطی، گلدوزی، تره چینی و سیر چینی … بچه هایش را بزرگ کرده است، افتخار خودش می داند در این سال ها روی پای خودش ایستاده و خرج زندگی را در آورده و تاکید می کند خودم با زور بازوی خودم.
ادامه مستند رابطه ی او را با اطرافیانش تصویر می کشد، ننه مخمل سه پسر دارد، اگرچه با مادرشان بر سر کارهایش مجادله دارند، اما جلودار او نیستند، پسرها به مادرشان افتخار می کنند، اما نوعی رابطه فرمانده – سرباز فی مابین آنها در جریان است. مخمل منابع پولی را در دست دارد و با پسرانش بر سر مزد کار چانه می زند.
مادر مخمل از او شکایت دارد که به او سر نمی زند، مخمل هم از تنفری که به مادرش دارد می گوید، این که هرگز در سختی های زندگی در کنارش نبوده و هیچ کمک مالی نکرده در حالی که توانش را داشته… .
او موقع فروش محصولاتش قواعد بازی کسب و کار را می داند؛ تبلیغ می کند، چانه می زند، سرش در حساب و کتاب است و در آخر اهالی روستا را بسیج می کند تا از فروشنده ی زمین برای او تخفیف بگیرند و سرانجام زمینی را که می خواهد می خرد.

مستند اگر چه پیرنگ کمرنگی دارد و تا حدودی شلخته و پرسه زنانه اطراف شخصیت محوری می چرخد، اما بازنمایی این روابط انسانی و بسیاری از تصورات قالبی و فراگیر پیرامون زندگی روستایی را واسازی می کند. کلیشه هایی ازین دست که روستا بهشت گمشده ای است که ارزش های جمع گرایانه بر آن حاکم است و ارزش های مبادله ای و پولی در آنجا رسوخ نیافته است.
برعکس نشان می دهد مهر و محبت خانواده هسته ای بورژوا در خانواده گسترده ی روستایی معنایی ندارد، روابط میان اعضای خانواده میان آنها بر اساس نظام تولیدی است.
وقتی ننه مخمل بالاخره موفق می شود که زمین را بخرد، فیلمساز سعی می کند قدمی به جلو بردارد و دنیای ذهنی او را تصویر بکشد، آن موقع است که شیرینی این شخصیت سخت نمایان می شود؛ او داستانی را روایت می کند که از دعانویسی خواسته برای او کتاب باز کند و در طالعش آمده است که عاشق است، خودش می گوید هرگز عاشق مردی نبوده اما عاشق بچه هایش، زمین، کوه و خر است؛ خری دارد که دوستش دارد و به هیچ کس نمی دهد.
به قلم: بهاره بیات، کارشناس علوم اجتماعی
جهت اطلاع سریع از آخرین اخبار مستند، به رسانه های اجتماعی خانه مستند بپیوندید:
نظرات کاربران

درخشش مستند «مراد» در جشنواره امریکایی
11 تیر 1401
سرزمین آبها از شبکه مستند پخش میشود
11 تیر 1401
انتشار نسخه کامل مستند «بهشتی برای ملت»
08 تیر 1401خبرهای مشابه

درخشش مستند «مراد» در جشنواره امریکایی
مستند «مراد» برنده تندیس برنز پنجاه و پنجمین دوره جشنواره بین المللی «ورد فست» هیوستون آمریکا...

سرزمین آبها از شبکه مستند پخش میشود
مجموعه مستند ۶ قسمتی «سرزمین آبها» به تهیهکنندگی و کارگردانی مرتضی نصرالهی تولید جدید شبکه مستند سیماست که از شنبه ۱۱ تیر هر هفته پخش...

فیلم های راه یافته به پانزدهمین جشنواره فیلم تبریز اعلام شدند
به گزارش سایت خانه مستند و به نقل از خبرگزاری فارس از تبریز، اسامی فیلمهای راه یافته به بخش مسابقه ی پانزدهمین جشنواره فیلم تبریز توسط دبیرخانه این جشنواره...

انتشار نسخه کامل مستند «بهشتی برای ملت»
همزمان با سالروز شهادت آیتالله سیدمحمد حسینی بهشتی، نسخه کامل مستند «بهشتی برای ملت» در دسترس علاقهمندان قرار گرفت به گزارش سایت خانه مستند و به نقل از گروه...

«انیمیشن ایرانی» به «اکران حقیقت» رسید
دور تازه نمایش مستندهای مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، (اکران حقیقت) از سه شنبه ۱۴ تیرماه شروع میشود. به گزارش سایت خانه مستند و به نقل از...

«ماریان» به عنوان بخشی از باغستان قزوین امروز از بین رفته است/ مستندی پژوهشمحور درباره نابودی میراثی هزارساله
به گزارش سایت خانه مستند به نقل از تسنیم، مستند سینمایی «ماریان» به کارگردانی حامد کلجهای و تهیهکنندگی احمد شفیعی، نسخه سینمایی از مجموعه مستند میراث هزار ساله است...

معرفی هیات داوران بخش مستند سیزدهمین جشنواره فیلمهای ورزشی
به گزارش سایت خانه مستند و به نقل از روابط عمومی جشنواره، هیات داوران بخش مستند کوتاه و بلند سیزدهمین جشنواره بینالمللی فیلمهای ورزشی ایران معرفی شدند و بر...

«خاطرات موتورسیکلت» دور از دخالتهای نمایشی است/ ادای احترام به رزمنده فراموششده تاریخ
امیرحسین نوروزی کارگردان و تهیهکننده مستند خاطرات موتورسیکلت که از سهشنبه 31 خردادماه و همزمان با سالروز شهادت دکتر مصطفی چمران بهصورت آنلاین و رایگان در سایت خانه مستند...

روایت «خاطرات موتور سیکلت» در خانه مستند
به گزارش روابط عمومی خانه مستند، «خاطرات موتورسیکلت» به کارگردانی و تهیهکنندگی امیرحسین نوروزی و با طرح و پژوهشی از سامان مختاری به مناسبت سالروز شهادت مصطفی چمران از...