مهران زارعیان درباره مستند نبردهای فانتوم اینگونه گفت

تجربه دفاع برای هر ملتی، بالاترین درجه از تبلور واژه سترگ حماسه است و هنر، ادبیات و رسانه به سان برترین شیوه‌های ماندگار ساختن حماسه در اذهان. این همان شاهراهی است که سالار بی‌باک با نهایت تسلط بر فن روایت‌گری، در مستند «نبردهای فانتوم: قسمت اول؛ حمله به بغداد» برگزیده و با برآوردن سرشکی از غرور و عرق ملی بر چشمان مخاطب، امضای توفیق در انعکاس هنرش را دریافت می‌کند.

این مستند میهن‌دوستانه، راوی قصه‌های رفته از یاد است. قصه‌ی دلیرمردان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که در جریان دفاع مقدس، حماسه‌ها آفریدند و شاید کمتر به داستان‌های افتخارآفرین اما پر آب چشم آن‌ها پرداخته شده باشد.

ساختار مستند به طوری است که یک لایه‌ی بیرونی تماماً تاریخی-سیاسی مبتنی بر نریشن و تصاویر آرشیوی خبری دارد که بک‌گراند وضعیت و آنچه در سطح کلان در جریان بوده را برای مخاطب بسط می‌دهد و سپس یک لایه‌ی درونی مبتنی بر خاطره‌گویی دو قهرمان اصلی مستند در دل آن وجود دارد که در عین حفظ یک انسجام ممتاز در بازگویی ماجرای تاریخی تکان‌دهنده‌ی آن‌ها در جریان عملیات علیه بغداد، مخاطب را درگیر احساسات ناب ملی‌گرایانه، حماسی و در مواردی غم‌انگیز می‌کند و به بیان دیگر، علاوه بر بالا بردن آگاهی و اطلاعات درباره تاریخ، حد غیر قابل وصفی از تاثیرگذاری عاطفی را نیز برای مخاطب ایجاد می‌کند که بسیار ستودنی است. بخش خاطره‌گویی دو قهرمان نیز یک فاز پر هیجان درباره رخداد عملیات نظامی دارد و یک فاز احساسی و دراماتیک مربوط به اسارت و مصائب تلخ و غم‌انگیز آن.

مستند ابتدا با نمایش خیابان‌های بغداد و توضیح وضعیت سیاسی و نظامی عراق در ابتدا و پیش از جنگ تحمیلی آغاز می‌شود و با تاکید بر قدرت تمام عیار صدام حسین و رژیم بعثی او، اهمیت قصه و مسئله‌ای که در ادامه خواهیم دید را برجسته می‌سازد تا یک یادآوری برای این فلسفه‌ی پر دامنه باشد که تز در برابر آنتی‌تز قرار می‌گیرد و از قدرت بلامنازع دشمن، به عظمت اقدامات قهرمانان پی می‌بریم. یک نکته مهم درباره نحوه پرداختن به موضوع در این مستند، اجتناب از ورود به مناقشات سیاسی است که برای آثار مبتنی بر ارزش‌ها و اولویت‌های ملی، ضرورتی غیر قابل انکار به منظور جلب اعتماد و همدلی بیشتر مخاطب دارد.

ارزش حائز اهمیت دیگر در این مستند، دسترسی بالا به مصالح فراوان تصویری و به کارگیری حجم بالایی از ویدئوهای آرشیوی مرتبط با تک تک نکته‌های مطرح شده در نریشن یا خاطرات دو قهرمان فیلم است. اثر سالار بی‌باک به کمک به کار گرفتن موسیقی تاثیرگذار، موضوع نسبتاً کم کار شده، تمرکز مناسب بر تمام بزنگاه‌ها و لایه‌های حیاتی وقایع و ایجاد سمپاتی تمام عیار نسبت به دو قهرمان آزاده‌ی ارتشی، توانسته است یک نمونه‌ی باارزش از آثار پاتریوت و وطن‌دوستانه‌ی حماسی، مبتنی بر حفظ و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، برای مخاطبش خلق کند تا آیندگان بدانند که در سال‌های پر افتخار دفاع در مقابل دشمن متجاوز، بودند مردانی که خالصانه با تمام وجود برای حفظ کشور رشادت کردند و نام نیک از خود برجای گذاشتند. درود بر روح پر فتوح شهدای والا مقام سرزمین عزیزمان ایران.

جهت اطلاع سریع از آخرین اخبار مستند، به رسانه های اجتماعی خانه مستند بپیوندید: