شكل گيری نخستين سازمان نظامی/ یادداشتی بر مستند «كميته»

فيلم مستند «كميته» كه با پشتيبانی سازمان هنری‌رسانه ‌ای اوج وبه سفارش خانه مستند توسط مرکز هنری رسانه ای مُحرِم تهیه و تولید شده است، می كوشد تا برای مخاطبان خود، به ويژه كسانی كه از روزها و ماه های آغا زين انقلاب اسلامی، خاطره های روشنی در ذهن ندارند، اثری آگاهی بخش باشد. در اين مستند ، تلاش می شود كه در حد توانستن به چگونگی شكل گيری و فعاليت های نخستين روزهای شكل گيری کمیته‌های انقلاب اسلامی، اشاره هايی اجمالی داشته باشد تا شايد بتواند برای پژوهشگران علاقه مند به مسايل تاريخی ، به ويژه كسانی كه درباره ی تاريخ معاصر ايران تحقيق می كنند، تصاوير و مستندات قابل اعتنايی ارايه دهد.

كميته ها را می توان نخستين سازمان نظامی راه‌اندازی شده در مقطع زمانی بعداز انقلاب دانست که در تاریخ ۲۳ بهمن ۱۳۵۷ تأسیس شد و در سال ۱۳۷۰ پس از تصویب قانون تشکیل نیروی انتظامی، منحل و با ادغام سازمان آن با شهربانی و ژاندارمری، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران تأسیس شد.

سازنده ی اين مستند با دستمايه قراردادن موضوع شكل گيري كميته ، مي كوشد تا به سیر تحولی این سازمان از آغاز تا پایان بپردازد و باهدف حفظ نوعی بی طرفی ، در بخش هایی از فيلم، به نگاه های موافق و مخالف با اين تشكيلات نيز بپردازد. به همين روی ، نمونه هايی از گفت وگو با مردم عادی در كوچه بازار و همچنين مصاحبه با برخی مسئولان ، به عنوان نظرات و ديدگاه های متفاوت ، دركنارهم قرار داده شده است. در اين مستند با مراجعه به برخی شخصيت های مسئول در رده های مختلف اين تشكيلات، ضمن مرور خاطرات و دشواری ها و مشكلات و مسايل متنوعی كه در مقطع پيروزی انقلاب وجود داشت، در حد توان، تصاويری گويا از آن سال ها ، بعد از گذشت حدود چهل سال، ارايه می شود كه گاه به طور طبيعی، در مرور گفته های كسانی كه به عنوان شاهدان عينی و مسئولان دست اندر دركار كميته ها، در اين مستند حضور دارند، ممكن است با اختلاف ديدگاه و حتی با تناقضاتی نيز روبه رو شويم كه با توجه به شرايط پُرالتهاب آن مقطع زمانی، چندان غيرعادی به نظر نمی رسد.

سازنده ی اين فيلم مستند برای نشان دادن حفظ بی طرفی و واقع نمايی در چنين اثری، گاه به نمونه هايی از تندروی ها و افراط كاری ها و كارهای خودسرانه و غيرقابل تاييد در برخی از كميته ها نيز اشاره می كند و برای پرهيز از متهم شدن به خلاف گويی، به گونه ای عمل می كند كه در گفت وگو با برخی از كسانی كه در همان سال ها در كميته ها مسئوليتی داشته اند، براين واقعيت، مُهر تاييد بزند.

اهميت اصلي پرداختن به اين گونه موضوعات در فيلم های مستند، كمك به پژوهشگران آينده است كه به مدد همين مستندات بتوانند از روزهای گذشته و از وقايع و رخدادهای تاريخی اين سرزمين، تصويری دقيق تر و روشن تر در اختيار داشته باشند.

عزیزالله حاجی مشهدی

جهت اطلاع سریع از آخرین اخبار مستند، به رسانه های اجتماعی خانه مستند بپیوندید: