از جنگ کثیف تر! یادداشتی درباره مستند «با صبر زندگی» ساخته وحید فراهانی
پیوندها
آخرین اخبار مستند
از جنگ کثیف تر! یادداشتی درباره مستند «با صبر زندگی» ساخته وحید فراهانی
لیلا: جنگ! دیگه از این واژه کثیف‌تر چی هست؟
سعید: صلح!
لیلا: چی؟!
سعید: گفتم صلح!
لیلا: تو جدی نمیگی؟
سعید: تا وقتی تعریف از جنگ معلوم نباشه هر واژه‌ای می‌تونه هم خوب باشه هم بد. (از کرخه تا راین/ ابراهیم حاتمی کیا)
خیلی وقت‌ها که حرف از «جنگ و صلح» می‌شود، به این دیالوگ فکر می‌کنم؛ جنگ! واقعا از این واژه کثیف‌تر چه هست؟!
جنگ، ویرانی می‌آورد، خانواده‌ها را از هم می‌پاشد، مادر‌ها را داغدارِ پسرهای رشید، زن‌ها را عزادار همسرانی مهربان و کودکان را یتیم پدر!
جنگ؛ از این واژه خون بارتر چه هست؟! که گاهی هویت نسل‌هایی را به بحران می‌کشاند. انتظار را روزمره می‌کند و آوارگی را به عادت تبدیل می‌کند.
جنگ و از این واژه کثیف‌تر چه هست؟! صلح! بله صلح! وقتی که همه آن بی‌خانمانی‌ها، انتظارها، غربت‌ها و آوارگی‌ها را دارد، اما نامش «صلح» است. وقتی که همان خون‌باری‌ها و خون‌بازی‌ها را دارد و باز نامش «صلح» است. وقتی که همراه با خشونت و ترور علیه کودکان معصوم و بی‌گناه است، باز نامش «صلح» است. و اینجاست که «صلح» کثیف‌تر از جنگ است؛ آن هم خیلی کثیف‌تر ازجنگ.
«باصبر؛ زندگی» شاید روایت همین «صلح» است. صلحی که بر خلاف نام پرطمطراقش، خون‌بار‌تر از جنگ ظاهر شد و با سبعیت و درندگی کودکانی را که توان دفاع از خودشان را ندارند، قتل‌عام کرد.
«باصبر؛ زندگی» آخرین ساخته وحید فراهانی، مستندساز حوزه جنگ است. فراهانی چندسالی است با کارهای فراوان خود در حوزه فتنه تکفیری‌ها و داعش به یکی از جدی‌ترین کارگردانان مستند بحران تبدیل شده است و می‌توان گفت مستند «باصبر زندگی» نقطه عطفی در روند مستندسازی وی است.
این مستند این بار از تیروترکش‌های معرکه جنگ و جبهه نبرد کمی فاصله گرفته و به روایت صبر مردم و انتظار و وصال‌شان می‌پردازد. مردم فوعه و کفریا که بیش از دوسال در محاصره نیروهای تکفیری بوده‌اند، اما با مقاومتی جانانه هنوز این مناطق را حفظ کرده‌اند. داستان مستند اما نه از مقاومت این مردم که از «انتظار»شان می‌گوید که با تلخی‌های فراوانی همراه شده است. از پدرانی که دوسال است در محاصره‌اند و خانواده‌هایشان در اردوگاه منتظرشان هستند. از مادرانی که جوان‌هایشان در معرکه نبرد هستند. از مردانی که زن و فرزندشان اسیر دست دشمن است و همه این انتظارها با اضطراب و البته با صبر همراه است.
«باصبر؛ زندگی» روایت یک مذاکره است. مذاکره‌ای برای تبادل همین مردها و زن‌ها و مادران و کودکانی که دوسال است در محاصره‌اند. اما آیا دشمن به مذاکره وفادار خواهد ماند؟ این گره و این انتظار و این سوال تا لحظه‌ای سهمگین، وجود مخاطبان این مستند را فرا می‌گیرد و شاید اگر بارها و بارها به تماشای آن بنشینند در لحظه‌ای امیدوار خواهند بود که آن اتفاق سهمگین روی ندهد؛ آیا می‌شود آن اتفاق هولناک رخ ندهد؟
اما دشمنی را حدی نیست و این بار کودکان بی‌گناه آماج حمله‌ای خواهند شد و پرخواهند کشید و اینجاست که مذاکره برای صلح با دشمنی این چنین دون و حیوان صفت از خود جنگ هم کثیف‌تر است!
«باصبر؛ زندگی» که داستان مردم است، در ساحتی انسانی ساخته شده است و قدرت این را خواهد داشت که حجم وسیعی از مخاطبان را با خود همراه کند. این مستند در واقع جای خالی همه حرف‌های نگفته‌ای را پر می‌کند که با موضوع «امنیت» گره خورده‌اند. پاسخی به همه ادعاهای دور از واقعیت است. ادعاهایی که دور از میدان و معرکه جنگ، از «صلح» حرف می‌زنند و مدافعان حرم را به مذاکره با «داعش» توصیه می‌کنند. اما مگر دشمنی دشمن را «پایانی» هست؟
به قلم میکائیل دیانی- فعال رسانه ای
برای اطلاع و استفاده از سایر مطالب ما، به کانال تلگرام خانه مستند بپیوندید:
