خانه مستند

کارگردان مستند «داستان یک پایان» که برنده جایزه بهترین مستند در بخش نیمه بلند جشنواره تلویزیونی مستند شد، معتقد است که این جشنواره فرصتی برای بیشتر دیده شدن سینمای مستند است. بهتر است تا دست اندرکاران، مستندهای مهم را در ساعات شلوغ پخش نمایش دهند.

علیرضا خوشنویس در گفت‌وگو با گروه فرهنگی ایسکانیوز با اشاره به برنامه تلویزیونی که منتخبان جشنواره تلویزیونی مستند در آن شرکت داشتند، گفت:در همان برنامه هم توضیح دادم که به نظرم جای چنین جشنواره ای برای سینمای مستند خالی بود. مهم ترین جشنواره مستند ما، جشنواره سینما حقیقت است که رویکرد خاصی دارد و همه مستندسازان نمی توانند در آن شرکت داشته باشند.

وی ادامه داد: این جشنواره بیشتر فیلم های هنری و ژانرهایی از مستند را می پذیرد که نگاه متفاوتی داشته باشند؛ بنابراین انواع دیگر مستند مانند مستند علمی، حیات وحش، تاریخی، آموزشی و… در این جشنواره مورد توجه قرار نمی گیرند. در جشنواره سینما حقیقت در واقع بیشتر فیلم های پرتره و اجتماعی که اغلب تلخ هستند پذیرفته می شوند.

خوشنویس با اشاره به جشن سینمای مستند خانه سینما نیز عنوان کرد: این جشن هم به شکل مستقلی برگزار می شود و ما به جشنواره ای همچون جشنواره تلویزیونی مستند نیاز داشتیم. یادم است با یکی از مستندسازان مشهور صحبت می کردیم به ما گفت، انگار جشنواره سینما حقیقت جای برخی از مستندها نیست. مخصوصا آن هایی که بیشتر فرمت تلویزیونی دارند، مورد پسند این جشنواره نیستند .با توجه به این صحبت باید جایی برای مستندهای ما وجود داشته باشد که جشنواره تلویزیونی مستند جای بسیار مناسبی است.

وی ادامه داد: در دیگر جشنواره‌هایی که تلویزیون برگزار می کرد، بیشتر فیلم و سریال های داستانی مورد توجه قرار می گرفتند؛ بنابراین برگزاری جشنواره تلویزیونی مستند که مختص مستند است ایده بسیار خوبی بود.

خوشنویس افزود: جشنواره تلویزیونی مستند بین مستندسازان جوان تر ایجاد انگیزه و رقابت می کند علاوه برآن هم کارهایشان دیده شود و هم خودشان معرفی شوند.

وی درباره جایگاه شبکه مستند نیز گفت: این شبکه در سال های اخیر بیشتر مورد توجه مخاطبان عمومی تلویزیون قرار گرفته است. به این دلیل که هم کیفیت بالایی دارد و هم علاوه بر مستندهای ایرانی، مستندهای خارجی خوبی پخش می کند. مخاطبانی که عادت داشتند سریال یا برنامه های دیگر را ببینند حالا بیشتر این شبکه را می بینند. از طرف دیگر به نظرم پخش مستندهای تک قسمتی که کمتر شناخته شده بودند بسیار مفید بود.

خوشنویس درباره وضعیت مستندهای تلویزیونی گفت: حوزه هایی مثل مستند تاریخی به خصوص تاریخ معاصر در تلویزیون قوی تر از گذشته شده است. البته این موضوع تحت تاثیر شبکه های ماهواره ای بود که شروع به ساخت فیلم هایی کردند که در آن تاریخ را به شیوه دلخواه خودشان روایت می کردند. این موضوع موجب شد که مستندسازی جدی گرفته شود.

وی در پاسخ به این سوال که چه پیشنهادی برای بهتر برگزار شدن این جشنواره دارید، پاسخ داد: شاید پیشنهاد من کلی تر از آن باشد که به جشنواره برگردد. اولویت صدا و سیما در سال های اخیر بیشتر سریال سازی و تولید تله فیلم بوده است. مدتی هم برنامه های ترکیبی مثل دورهمی و خندوانه مورد توجه قرار گرفتند. در واقع بهترین زمان ها و هزینه ها به این دسته از برنامه ها اختصاص یافت.

خوشنویس ادامه داد: هیچ وقت برای مستند نه هزینه خوبی صورت می گیرد و نه در کنداکتور پخش فرصت اصلی و مهمی را به مستند می دهند. مگر مستندهای خاصی که یا وجه ملی دارند یا به مناسبت خاصی فرصت دیده شدن پیدا می کنند. این اشکال وارد است که چرا فیلم های مطرح مستند در زمان های خوب در شبکه های اصلی فرصت پخش پیدا نمی کنند.

وی تداوم و برگزاری به موقع این جشنواره را بسیار مهم دانست و گفت: جشنواره تلویزیونی مستند، جشنواره تاثیرگذاری است. حتی جشنواره سینما حقیقت هم بعد از این همه سال تازه به دوره یازدهم رسیده است؛ بنابراین این خلا در مورد کل سینمای مستند ایران وجود داشت. اگر این جشنواره تداوم پیدا کند به هدفی برای فیلمسازان تبدیل می شود تا فیلم هایشان را برای شرکت در این جشنواره بسازند.