«راه دل»، روایت دوراهی «مشتی اسماعیل» روشندل میان بینا شدن و زیارت اربعین

مشتی اسماعیل، پیرمرد کشاورز نابینا بر سر دوراهی عمل چشم و بینا شدن و رفتن به سفر پیاده روی اربعین که با زمان عمل چشم مقارن شده، گرفتار شده است. مستند «راه دل» روایت حضور مشتی اسماعیل در راپیمایی بزرگ اربعین است.

مشتی اسماعیل، پیرمرد زحمت‌کش و روشن‌دل کیاسری است که علی‌رغم این نابینایی که شاید محدودیت به حساب بیاید، نه‌تنها کارها و امور شخصی خود را انجام می‌دهد بلکه‌ از عهده کارهایی برمی‌آید که حتی افراد سالم هم از انجام آن عاجز هستند. او از درخت بالا می‌رود و گردو می‌چیند، تمام مراحل آماده سازی زمینش برای کاشت برنج را خودش انجام می‌دهد، راه آبی را که دارد هرز می‌رود را فقط با حس شنوایی و لامسه می‌بندد و شاید اگر ندانیم که او نابیناست اصلا این موضوع را باور نکنیم.

مهدی زمان‌پور، مستند زندگی «مشتی اسماعیل» را ساخته که موفق شد در بیش از 25 جشنواره‌ی داخلی و خارجی جایزه کسب کند.

در ادامه لیستی از جوایزی که فیلم «مشتی اسماعیل» تاکنون گرفته است را می‌بینید.

خارجی:

• جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم الجزیره قطر 2012
• جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم مذهب ایتالیا 2012
• بهترین فیلم هیات داوران دانشکده هنر ترنتو در جشنواره فیلم مذهب ایتالیا 2012
• بهترین فیلم مستند جشنواره اسماعیلیه مصر 2013
• بهترین فیلم مستند هیات داوران دانشگاه های ایتالیا درجشنواره مد فیلم ایتالیا 2014
• بهترین فیلم میان مدت جشنواره مستند ویزیون دوریل سوییس 2014
• بهترین فیلم مردمی جشنواره فلاهرتنیا روسیه 2014
• جایزه ویژه هیات داوران جشنواره فلاهرتنیا روسیه 2014
• منتخب جشنواره فیلم داکا بنگلادش 2013
• منتخب جشنواره فیلم پالم اسپرینگ امریکا 2013
• منتخب جشنواره فیلم بمبعی هند 2014
• منتخب جشنواره فیلم سنگاپور 2014
• منتخب جشنواره فیلم نیوکالدنیا جزیره ای در اقیانوسیه 2014
• منتخب جشنواره فیلم بلغارستان 2014
• منتخب جشنواره فیلم کوانژو چین 2014
• منتخب جشنواره فیلم اسب سفید روسیه 2014

داخلی:

• سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی از جشنواره فیلم فجر1391
• نامزد بهترین فیلم از جشنواره فیلم فجر1391
• نامزد بهترین تصویربرداری از جشنواره فیلم فجر1391
• بهترین فیلم مستند جشنواره وارش 1391
• جایزه ویژه هیئت داوران بخش بین الملل جشنواره فیلم کوتاه تهران 1390
• بهترین فیلم ملی جشنواره فیلم کوتاه تهران (بخش چراغ راه) 1390
• بهترین کارگردانی بخش آزاد جشنواره مستند سینما حقیقت 1390
• بهترین فیلم میان مدت جشنواره مستند سینما حقیقت 1390
• بهترین فیلم جشنواره فیلم دینی رویش1390
• بهترین تدوین جشنواره فیلم دینی رویش 1390
• بهترین تصویربرداری جشنواره فیلم دینی رویش 1390
• بهترین فیلم جشنواره فیلم سیب 1390
• بهترین کارگردانی مشترک جشنواره فیلم رضوی 1390
• بهترین فیلم جشنواره شهید آوینی (بخش اشراق) 1390
• جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم سوره 1390
• جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم جشنواره مردمی عمار 1390 (بخش جنگ نرم)
• و جوایزی از جشنواره سلامت و فیلم 25کربلا و … 1390

کارگردان مستند «مشتی اسماعیل» این روزها فصل دیگری از زندگی مشتی را در قاب دوربین خود آورده است و مستند «راه دل» را که روایتی از حضور مشتی اسماعیل در پیاده‌روی کربلا است، آماده حضور در جشنواره سینما حقیقت می‌کند.

مهدی زمانپور کیاسری درباره‌ی مستند «راه دل» گفت: در این مستند همراه با مشتی اسماعیل، کاراکتر اصلی مستند «مشتی اسماعیل» به زیارت امام حسین (علیه‌السلام) در ایام اربعین می‌رویم و احوالات او در این سفر را روایت خواهیم کرد. او برخلاف اصرار همسرش، با دوست و همراه همیشگی اش نصیر، پای در سفر پیاده روی اربعین می‌گذارد.

وی ادامه داد: در سال ۸۹ در حین تصویربرداری مستند سینمایی «مشتی اسماعیل» در یک سکانسی وقتی به ایشان می‌گفتند که کاسه چشمتان سالم است و احتمالا با عمل خوب خواهی شد، ناراحت می شد و حرف را عوض می‌کرد و می‌گفت که «مرا از این حال خوب دور نکنید». این سکانس مهم را در آن فیلم استفاده نکردم و گفتم که این حال خوب را باید در زندگی واقعی‌ ایشان ببینیم و در فیلم نشان دهیم.

اکنون بعد از گذشت ۷ سال از ساخت آن فیلم، مصادف شدن زمان عمل چشم مشتی اسماعیل با زمان پیاده‌روی اربعین و انتخاب راه دوم از سوی مشتی، بهانه ای شد تا با او عازم این سفر معنوی شویم. در این راه، همراه با نصیر، یار همیشگی مشتی اسماعیل، عازم سفر شدیم و با قرار دادن وی در موقعیت‌های مختلف، عکس العمل‌ها و واکنش‌های مشتی اسماعیل را خلاقانه ثبت و ضبط کردیم که حاصل آن، مستند «راه دل» برای مشتی اسماعیل روشن دل شد.

مهدی زمان‌پور درباره‌ی دلیل محبوبیت شخصیت مشتی اسماعیل گفت: اولین مورد؛ سخت کوشی و خستگی ناپذیری وی هست که از هیچ کار، کوشش و تلاشی دریغ ندارد. قبلا در آن مستند دیده بودیم که به کار سخت شالیزاری مشغول است و اکنون بعد از گذشت چندسال از سن و سالش که در مستند راه دل خواهیم دید، در باغ سیبش کار می کند.

دلیل مهم دیگر محبوبیتش، شوخ طبعی وی هست؛ عموما شوخی کردن با کسی که محدودیت جسمانی داشته باشد، سخت است و باعث ناراحت شدن او می شود اما مشتی اسماعیل علی رغم این‌ که نابیناست، اما ظرفیت خیلی بالایی دارد و به راحتی با همه افراد ارتباط برقرار میکند. این ویژگی ایشان با طنازی نصیر، یار با معرفتش باعث ایجاد طنز در فیلم می‌شود که بسیار زیبا است و در بسیاری از جشنواره های خارجی موجب توجه افراد به فیلم می‌شد.

او درباره‌ی تولید این اثر گفت: در پاییز ۹۵ تصویربرداری فیلم را در مناطق کیاسر و مسیر پیاده روی اربعین کربلا انجام دادیم که پس از تدوین و صداگذاری، در شهریور ۹۶ تولید فیلم به اتمام رسید. مدت زمان این فیلم ۵۲ دقیقه است که به زودی از تلویزیون پخش خواهد شد. هم‌چنین نسخه ای از فیلم را برای حضور در جشنواره سینما حقیقت ارسال کرده‌ایم.

مهدی زمان‌پور کیاسری این مستند را کارگردانی کرده است و به همراه سمیه زراعتکار تهیه کننده این اثر است. سید حسن سیدی پریشان آن را تصویربرداری، سید محمد صادق قاهری آن را صدابرداری، حسین نیکزاد آن را تدوین و حسن مهدوی آن را صداگذاری کرده است. این مستند به سفارش مرکز مستند سوره تهیه شده است.

منبع: تسنیم