نگاه به مستند در ایران، کاملا غیرحرفه ای است/ گفت و گو با کارگردان مستند «دلبند»

کارگردان و مستند ساز مازندرانی که در دوازدهمین جشنواره سینما حقیقت حضور دارد معتقد است: نگاه به سینمای مستند در ایران هنوز حرفه ای نشده و همچنان به این بخش از سینما در کشور نگاه غیرحرفه ای حاکم است.

به گزارش سایت خانه مستند و به نقل از ایرنا، یاسر طالبی که پس از حضوری موفق با مستند بومی «دلبند» در جشنواره جهانی «ایدفا idfa» به عنوان معتبرترین جشنواره فیلم های مستند جهان در هلند، با همین اثر در دوازدهمین جشنواره بین المللی سینما حقیقت حضور یافت، گفت: سینمای مستند در ایران باید به سمت اقتصادی شدن حرکت کند.

وی که تا کنون با آثار متعدد در جشنواره های داخلی و خارجی عناوین متعددی کسب کرده است، در باره تفاوت بین ایران و کشورهای توسعه یافته و قدرتمند سینما در نگاه به سینمای مستند، توضیح داد: تا کنون در جشنواره های خارجی متعددی حضور داشتم که ایدفا مهم ترین آن ها بود و تجربیاتم از حضور در این جشنواره ها نشان می دهد که سینمای مستند در ایران از نظر بودجه نسبت به آن چه که در دنیا به این سینما نگاه می کنند، یک شوخی است.

مستندساز مازندرانی افزود: بعضی از فیلم هایی که در جشنواره جهانی مستند ایدفا حضور داشتند از حمایت چند اسپانسر بهره می بردند، در حالی که ما در ایران معمولا خودمان اسپانسر فیلم خودمان هستیم.

طالبی گفت: سینمای مستند برای ما حرف دل است، در حالی که برای حرفه ای های جهان، سینمای مستند یک بیزنس محسوب می شود و درآمدزاست و به عبارتی ما در ایران فیلم های شریفی می سازیم، اما فیلم های شریف را غیرحرفه ای عرضه می کنیم.

وی افزود: مبالغی که در سینمای مستند ایران مطرح می شود کاملا غیرحرفه ای و آماتور است؛ فیلمبردار حرفه ای سینمای مستند در اروپا گاهی برای هر روز کار 500 یورو دستمزد می گیرد ولی ما چقدر برای این بخش ها می پردازیم؟ اصلا چقدر حمایت مالی از سینمای مستند وجود دارد که بتوان این هزینه ها را پرداخت؟ حتی در جشنواره مطرح و معتبر سینمای مستند ایران یعنی سینما حقیقت نیز این موضوع کمرنگ است.

کارگردان مستند دلبند گفت: اختلاف زیادی بین سینمای مستند جهان و سینمای مستند ایران وجود دارد. سینما حقیقت به عنوان مهم ترین جشنواره سینمای مستند ایران و یکی از فستیوال های معتبر سینمای مستند خاورمیانه مطرح است، جشنواره ای که فضای صمیمانه ای دارد و آثار خوبی در آن اکران می شوند، اما اگر قرار باشد یک جشنواره به همین شکل صمیمانه پیش برود، آورده ای برای فیلمساز نخواهد داشت.

طالبی افزود: فیلمساز باید بتواند در بازار حرفه ای شرکت کند یا فیلم را به خریداران ارائه کند، اما می بینیم که بازار معتبرترین جشنواره سینمای مستند ایران، عایداتی برای فیلمسازان حاضر در جشنواره ندارد.

وی توضیح داد: در حالی که در جشنواره فیلم های مستند ایدفا بیش از 250 نفر برای خریداری فیلم ها حضور داشتند و شبکه تلویزیونی «آرته» فرانسه به تنهایی 16 نماینده برای بررسی فیلم ها و مذاکره خرید آثار در جشنواره داشت، اما در سینما حقیقت شخصا نماینده ای از تلویزیون خودمان برای مذاکره با مستندسازان ندیدم. آنجا سینمای مستند، بیزنس است و اینجا چیزی شبیه به شوخی در اقتصاد سینما.

کارگردان مازندرانی با اظهار این که حتی تماشاگران سینمای مستند هم در کشور ما هنوز چندان حرفه ای نیستند. بلیت می خرند و دغدغه کشف و شهود جغرافیای بزرگ انسانی را دارند، گفت: در حالی که در دنیا مستند را پیشروتر از سینمای داستانی می دانند، اما اینجا چنین نگاهی را کمتر می بینیم. برای نمونه در همین جشنواره سینما حقیقت فیلم ها رایگان روی پرده می روند و مخاطبان بدون این که بلیتی بخرند وارد سالن ها می شوند و فیلم می بینند. این روال چه عایداتی برای جشنواره و فیلمسازان می تواند داشته باشد؟

طالبی افزود: مستند دلبند در جشنواره ایدفای هلند پنج سانس ثابت داشت که به خاطر استقبال مخاطبان علاوه بر این 5 سانس، در 6 سانس فوق العاده نیز اکران شد. درآمد جشنواره فقط از 6 سانس فوق العاده دلبند حدود 15 هزار یورو بود. حالا حساب کنید در جشنواره ای با 300 فیلم در بخش های مختلف چه درآمدی فقط از پخش فیلم ها به دست می آید؟ اتفاقی که اینجا اصلا توجهی به آن نمی شود.

دوازدهمین جشنواره بین المللی سینما حقیقت از 18 آذر در پردیس سینمایی چارسو تهران آغاز شد و فردا – 25 آذر- با معرفی برگزیدگان به کار خود پایان می دهد.

امسال چهار مستند «وَرس» ساخته جواد وطنی، «آسک» اثر مهدی زمانپور کیاسری، «دلبند» به کارگردانی یاسر طالبی و «لِسِک» ساخته محمدرضا وطن دوست در بخش نهایی سینما حقیقت حضور داشتند.

برای اطلاع و استفاده از سایر مطالب ما، به کانال تلگرام خانه مستند بپیوندید: