مرگ آگاهی، کیفیت حضور است/ گفت و گو با کارگردان مستند «خانه ای برای تو»

تهیه‌کننده مستند «خانه‌ای برای تو» می‌گوید: از روزی که «مرگ آگاهی کیفیت حضور است» در این مستند چراغ راهمان شد، این امید بود که همانند یک مساوی در کنار مرگ آگاهی نشسته بود.

«خانه‌ای برای تو» روایت داوود جوان ۳۰ ساله گیلانی است که کمتر از یک سال از ازدواجش می‌گذرد و در شغلش دچار ورشکستگی شده است. او همزمان متوجه می‌شود که به سرطان پیشرفته‌ای دچار شده و در این شرایط برای زندگی‌اش تصمیمات جدیدی می‌گیرد.

این مستند به کارگردانی مهدی بخشی مقدم و تهیه‌کنندگی مهدی شاه‌محمدی در مرکز مستند سوره حوزه هنری تولید شده است.

این مستند در بخش مسابقه ملی سینما حقیقت حضور دارد و امروز دوشنبه ۱۹ آذر ماه ساعت ۱۶ در سالن چهار و جمعه ۲۳ آذرماه در سالن یک پردیس سینمایی چهارسو به نمایش درخواهد آمد.

به همین مناسبت با مهدی شامحمدی، تهیه‌کننده این مستند به گفت‌وگو نشستیم تا از چند و چون تولید این مستند باخبر شویم.

ایده خانه‌ای برای تو از کجا آمد و اصلا چرا خانه‌ای برای تو؟

ایده اصلی خانه‌ای برای تو از مرگ آگاهی مرتضی آوینی می‌آید که دورانی را با همین موضوع مرگ‌آگاهی به عنوان دغدغه ذهنی‌ام پشت سر گذاشته بودم؛ تا آنجایی که به کلام امیرالمومنین برخورد کردم که می‌فرمودند: مرگ آگاهی، کیفیت حضور است و این کلام از این بزرگوار بر دغدغه‌های من افزود که به دنبال این موضوع بروم و معمولا این مرگ آگاهی کیفیت حضور است بر کسانی متجلی می‌شود که می‌فهمند تا چند روز دیگر بیشتر زنده نیستند.

هدف شما از ساخت این مستند چیست؟

من به دنبال تولید فیلمی بودم که مخاطب و بیننده فیلمم وقتی سالن سینما را ترک می‌کند، «مرگ آگاهی، کیفیت حضور است» را تجربه کرده باشد.

فرایند تولید این مستند چگونه بود؟

بعد از ساعت‌ها و روزها تأمل با آقای یزدی، مدیر مرکز مستند سوره به این جمع‌بندی رسیدیم که این پروژه را شروع کنیم که مهدی بخشی مقدم با ساخت مستند موفق «۱۰۶روز بعد» برای ساخت این پروژه استقبال کرد و با بخشی مقدم این کار را آغاز کردیم.

برای شروع کار به چند نفر نیازمند بودیم که مطلع باشند برای چند ماه دیگر از دنیا خواهند رفت تا با این حال و روز بیشتر آشنا شویم. برای همین باید به چند مرکز که بیماران سخت را پذیرش کرده بودند و احتمال مرگشان زیاد بود، ملاقات می‌کردیم و به سوپروایزرهای بیمارستان‌هایی که بخش آنکولوژی داشتند، سپردیم تا اینکه از بیمارستان مسیح دانشوری با ماتماس گرفتند و داوود قصه ما را معرفی کردند. البته قصه داوود را همزمان با چند نفر دیگر جلو بردیم، اما بعد از مدتی کوتاه متوجه شدیم که باید قصه پیرامون داوود بچرخد. البته ناگفته نماند که همین روایتی کوتاه از ابتدای این پروژه که خدمتتان گفتم خودش روایتی سنگین و سخت بوده است.

تصویربرداری این مستند چه میزان زمان برد؟

از آغاز تصویربرداری پروژه تا پایان آن ۲۶ ماه به طول انجامید و در این ۲۶ ماه با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم کردیم اما پشت سر گذاشتن این مشکلات جز با تلاش و سختکوشی دوستانم در عوامل این مستند به دست نمی‌آمد.

حین تولید، عکس‌العمل خانواده داوود با تیم تولید چگونه بود؟

در این مستند ما از عواملی بهره بردیم که هر کدام از آنها در بخش خود بهترینند و در سینما مستند ایران جزو بهترین‌ها به حساب می‌آیند. در طول این مدت، رفاقت و همدلی فراوانی بین تیم ما و خانواده داوود شکل گرفت که در داوود قصه ما نیز خیلی تاثیر می‌گذاشت تا جایی که خواهر داوود با ما تماس می‌گرفت و می‌گفت چرا شما دیگر پیش داوود نمی‌آیید؟ چرا که هرقت شما اینجا پیش ما هستید روحیه داوود فوق‌العاده خوب می‌شود. این خبر برای تیم ما یعنی خبر بسیار خوب؛ چرا که ما بار روانی برای خانواده داوود نیستیم و برعکس داوود با بودن ما انرژی و روحیه فراوان می‌گیرد.

در مدتی که با داوود (سوژه اصلی مستند) و خانواده‌اش در ارتباط بودید، مطمئنا تصاویر زیادی را جمع‌آوری کردید. ملاکتان برای انتخاب تصاویر چه بود؟

ما اتاق فکری برای تیم‌مان داشتیم که دائم با جلسه گذاشتن و راش دیدن کار‌ها نمی‌گذاشتیم از نقشه راهی که برای خودمان ترسیم کرده بودیم، فاصله بگیریم. برای همین بعد از هر جلسه ضبطمان دو تا سه جلسه اتاق فکر داشتیم تا فاصله از هدف اصلی فیلم نگیریم. البته این تعداد از جلسات در زمان تدوین فیلم خیلی بیشتر می‌شد تا در بهتر شدن مستند به ما کمک کند.

اگر بخواهید کوتاه «خانه‌ای برای تو» را معرفی کنید چگونه تعریف می‌کنید؟

بخواهم در یک کلمه یا جمله مستندمان را تعریف کنم مطمئنا آن واژه «امید» است، اما از روزی که «مرگ آگاهی کیفیت حضور است» چراغ راهمان شد در این مستند به جرأت می‌توانم بگویم که این امید بود که همانند یک مساوی در کنار مرگ آگاهی نشسته بود.

این تجربه را ادامه خواهید داد؟

قرارمان بود که یک سه گانه سرطان بسازم که اولینش را با لقمان خالدی «فصل هرس» را ساختیم. دومین کار را قرار بود با مرتضی پایه‌شناس بسازم که با این پروژه سرطان و مرگ‌آگاهی گره خورد و مطمئنا سومین اثر این سه گانه را با کمک حوزه هنری خواهم ساخت.

برای اطلاع و استفاده از سایر مطالب ما، به کانال تلگرام خانه مستند بپیوندید: